بلک فرایدی بزرگترین حراج در دنیاست که یکی از روزهای استثنایی با آداب و رسوم خاص در امریکا است و چندین سال است که در سراسر دنیا برگزار می شود. جمعه سیاه در آخرین جمعه ماه نوامبر برگزار می شود و تمام فروشگاه ها و برندهای مطرح دنیا در سراسر آمریکا محصولات شان را با بیشترین تخفیف به فروش می رسانند و مردم از این روز استقبال گسترده ای می کنند.
بلک فرایدی چیست؟
این روز به معنی جمعه سیاه است و در ایران به جمعه خرید نیز مشهور است و بعد از تعطیلات عید شکرگذاری در امریکا برگزار می شود. این روز آغاز خریدهای جشن کریسمس است و یکی از شلوغ ترین روزها در بیشتر کشورهای دنیا می باشد. مهم ترین ویژگی این روز تخفیف های عمده اجناس است که هر کسی را برای خرید ترغیب می کند و این تخفیف ها گاهی به 50 درصد هم می رسد. این روز قبلا فقط در امریکا برگزار می شد اما در حال حاضر در اکثر کشورهای دنیا برگزار می شود و مردم علاقه ی بسیاری برای خرید در این روز دارند و تخفیف های زیاد آنها را اغوا می کند.
جمعه سیاه چه روزی است؟
جمعه سیاه یا همان بلک فرایدی در آخرین جمعه ماه نوامبر برگزار می شود و اولین روز خرید برای سال نو میلادی به شمار می رود. در این روز تخفیف های بالا بر روی کالاها مردم را به خرید بیشتر و حتی عمده اجناس ترغیب می کند.
تاریخچه بلک فرایدی چیست؟
در طول تاریخ آمریکا عبارت «بلک فرایدی» به معنی «جمعه سیاه» برای اشاره به رویدادهای گوناگونی به کار برده شده است که همواره معانی تلخی را با خود به‌همراه دارد. یکی از شاخص‌ترین این اتفاقات به سال ۱۸۶۹ میلادی بازمی‌گردد؛ دو شریک به نام‌های جی گولد (Jay Gould) و جیم فیسک (James Fisk)، از سرمایه‌داران معروف وال‌استریت، به قصد افزایش قیمت طلا در بورس نیویورک، دست به خریدهای زیاد زدند تا برای کسب سود زیاد، کنترل بازار طلای آمریکا را در دست بگیرند؛ اما نقشه آنها در روز جمعه ۲۴ سپتامبر فاش شد و بازار سهام نیویورک سقوط کرد. با سقوط بازار بورس، هزاران آمریکایی ورشکسته شدند و از این روز در تاریخ آمریکا با عنوان «بلک فرایدی» یاد شد.
در خصوص پیشینه استفاده از عبارت «بلک فرایدی» به‌عنوان «روز خرید بعد از عید شکرگزاری» نیز روایت‌های مختلفی وجود دارد.در سال‌های ۱۹۵۱ و ۱۹۵۲ مجله‌ای به نام «Factory Management and Maintenance» برای اولین بار از این عبارت استفاده کرد؛ زمانی که تعداد زیادی از کارگران کارخانه‌ها روز بعد از عید شکرگزاری را به بهانه بیماری مرخصی گرفتند تا بتوانند پایان هفته و عید شکرگزاری را به تعطیلاتی چهار روزه تبدیل کنند.
از سوی دیگر، روز بعد از عید شکرگزاری مصادف با شروع خریدهای سال نو بود و ازدحام جمعیت خریداران و ترافیک در این زمان به اوج خود می‌رسید. پلیس شهرهای فیلادلفیا و راچستر برای اشاره به هرج‌ومرج این روز از عبارت «جمعه سیاه» استفاده کردند؛ واژه «سیاه» در این شرایط به‌معنای «فاجعه» به کار گرفته شد.
به مرور زمان، کاربرد اصلاح بلک فرایدی برای اشاره به شلوغ‌ترین و پرفروش‌ترین روز سال توسط فروشندگان، روزنامه‌ها و رسانه‌ها رونق گرفت. خرده فروشان محلی که یک سال را با زیان سپری می‌کردند، تلاش کردند در این روز با ایجاد تخفیف روی کالاها خریداران را جذب فروشگاه‌ها کنند و به سود قابل‌توجهی دست بیابند. بعد از این اتفاق، عبارت «بلک فرایدی» به عبور خرده‌فروشان از شرایط بحرانی و دست‌یابی به سود تعبیر شد.
دلیل نام گذاری بلک فرایدی
در خصوص نام گذاری این روز داستان های مختلفی وجود دارد. تا قبل از دهه 60 میلادی این روز را با نام فردای شکرگذاری می شناختند. در اویل دهه ۶۰ میلادی، استفاده از عبارت بلک فرایدی برای اشاره به هرج‌ومرج، شلوغی و ترافیک این روز ترویج یافت و به‌تدریج با تلاش‌های فروشندگان، روزنامه‌ها و رسانه‌ها مفهوم مثبت به خود گرفت.
برخی، دلیل نام‌گذاری این روز را به فروش زیاد خرده فروشان نسبت می‌دهند؛ چنین نقل می‌کنند که فروشندگان در این روز، به سود قابل‌توجهی دست یافتند و زیان آنها که در روزهای پیش با رنگ قرمز ثبت می‌شد، در روز جمعه بعد از شکرگزاری به سود تبدیل شد و آن را با رنگ سیاه ثبت کردند (در حسابداری فروشگاه‌ها، زیان‌ها یا بدهکاری‌ها با رنگ قرمز نشان داده می‌شدند)؛ ازاین‌رو، بلک فرایدی به مفهوم «سودآور بودن» شهرت یافت.
پرفروش ترین محصولات در بلک فرایدی
بلک فرایدی ابتدا در آمریکای شمالی برگزار می‌شد و فقط شامل پوشاک بود؛ اما بعد از آن که به یک رویداد جهانی تبدیل شد و در کشورهای زیادی گسترش یافت، بیشتر کالاها و اجناس مورد نیاز مردم را دربرگرفت.
محصولاتی که در بازار بلک فرایدی به خریداران عرضه می‌شود، تنوع بالایی دارند و از وسایل الکترونیکی تا اسباب‌بازی‌های کودکان و نوجوانان، پوشاک و اثاثیه منزل را شامل می‌شوند. اجناسی که در فروشگاه‌ها به خریداران عرضه می‌شوند، حدود ۲۰ تا ۳۴ درصد تخفیف می‌خورند. برندهای مهمی چون زارا، میسوما، لگو، شارلوت تیلبری، نینجا و نینتندو دیگر برندهای معروف در بلک فرایدی شرکت می‌کنند و خرده‌فروشان بزرگی مانند بوتز، آرگوس، آمازون و... قیمت‌های خود را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهند.
گوشی‌های هوشمند تلفن همراه، پرفروش‌ترین محصولات بلک فرایدی هستند
طبق آمارها، گوشی‌های هوشمند تلفن همراه ۴۳ درصد از فروش بلک فرایدی را به خود اختصاص داده و به‌عنوان پرفروش‌ترین محصولات بلک فرایدی در سال‌های اخیر شناخته می‌شوند. این گوشی‌ها با ثبت رکورد ۴۰ درصد فروش در سال ۲۰۲۰ و همچنین ۴۲٫۴ درصد فروش در سال ۲۰۲۱ بیشترین فروش محصول بلک فرایدی را از آن خود کرده‌اند.
آمارها همچنین نشان می‌دهند که کنسول بازی نینتندو سوییچ با ۱٫۲۲ میلیون جست‌و‌جوی اینترنتی در بلک فرایدی سال ۲۰۲۱، بیشترین خریدار اینترنتی را داشته است.فروش بلک فرایدی در هر سال نسبت به سال پیش از آن متفاوت است؛ برای مثال در سال ۲۰۲۰ به‌دلیل همه‌گیری کرونا و برای رعایت شرایط ایمنی، خریداران کمتری در فروشگاه‌ها ازدحام کردند و فروش‌ها بیشتر به‌صورت آنلاین انجام شد. آمار نشان می‌دهد که ترافیک فروش در سال ۲۰۲۰ (به‌دلیل همه‌گیری کرونا) به نسبت سال پیش از آن، حدود ۲۱٫۷ درصد کاهش و به همین نسبت، ترافیک فروش در سال ۲۰۲۱ در مقایسه با سال ۲۰۲۰، به مقدار ۳۴٫۲ درصد افزایش داشت.
۸۸ میلیون آمریکایی در سال ۲۰۲۱ به‌صورت آنلاین خرید کردند و ترافیک داخل فروشگاه به نسبت سال قبل، ۱۹ درصد افزایش داشت. مصرف‌کنندگان آمریکایی در همین سال ۸٫۹ میلیارد دلار خرج کردند، در حالی که این میزان به نسبت سال ۲۰۲۰ که ۹ میلیارد دلار بود، کاهش داشت. در سال ۲۰۱۹ این مبلغ ۷٫۴ میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۸ بیشتر از ۶ میلیارد دلار ثبت شده است.
دلیل شهرت و محبوبیت جمعه سیاه
فروش های فوق العاده و فوری یک روزه به مشتری این حس را می دهد که اگر در خرید عجله نکند زمان را از دست می دهد و دیگر نمی تواند محصول مورد نظرش را با تخفیف خوب خریداری کند. تخفیف های زیاد در بلک فرایدی تمایل به خرید را در افراد بیشتر می کند و این یک سبک بازاریابی است که در خریدار هیجان و شوق ایجاد می کند و او را به خرید ترغیب می کند.
چون بلک فرایدی قبل از سال نو برگزار می شود مردم تمایل بیشتری به خرید دارند چون می توانند محصولاتی را که برای سال نو احتیاج دارند با یک تخفیف خوب خریداری کنند و همین کاهش قیمت تاثیر بسیار زیادی بر بیشتر شدن فروش دارد. اغلب فروشگاه ها قبل از برگزاری بلک فرایدی بازاریابی محصولاتشان را شروع می کنند و علاوه بر جذب خریدار به آنها برای برنامه ریزی در خرید زمان می دهند.
تاریخ بلک فرایدی سال 2022
بلک فرایدی سال ۲۰۲۲، به‌عنوان جذاب ترین و بزرگترین خرید سال، مصادف با ۲۵ نوامبر در تقویم میلادی و برابر با چهارم آذرماه ۱۴۰۱ شمسی است. بلک فرایدی که نخستین بار در آمریکا برپا شد، به مرور گسترش یافت و امروزه در ۱۵۰ کشور دنیا از جمله ایران برگزار می‌شود. با ترویج حراج ویژه بلک فرایدی در فروشگاه‌های آنلاین علی‌بابا و آمازون، این رویداد جای خود را در دل فروشندگان و خریداران ایرانی نیز باز کرد.
بلک فرایدی در ایران زمانی آغاز شد که یک فروشگاه آنلاین ایرانی در آخرین جمعه پاییز، محصولات خود را حراج کرد و بسیاری از مردم آن را به بلک‌فرایدی نسبت دادند. سال‌های بعد بسیاری از فروشگاه‌ها تصمیم گرفتند کالاهای خود را در این روز با تخفیف عرضه کنند و هر سال نیز بر تعداد این فروشگاه‌ها افزوده می‌شود؛ فروشگاه‌هایی که با ارسال ایمیل و پیامک به مشتریان، آنها را پشاپیش از تخفیف‌های خود باخبر می‌کنند. مردم ایران خریدهای بلک فرایدی را اغلب برای جشن شب یلدا در نظر می‌گیرند. و حتی می توانند خریدهای خود برای عید نوروز را نیز انجام دهند. هر سال جمعه سیاه با شوق و شور بیشتری در ایران برگزار می شود و مردم علاقه ی بیشتری به آن نشان می دهند.